آرشیو دی ماه 1402

اختلال دوقطبی که به عنوان بیماری شیدایی-افسردگی نیز شناخته می‌شود، یک وضعیت سلامت روانی است که با نوسانات خلقی شدید مشخص می‌شود که شامل اوج هیجانی (شیدایی یا هیپومانیا) و پایین‌بودن (افسردگی) است. این یک وضعیت پیچیده و مزمن است که بر توانایی فرد برای انجام وظایف روزمره، حفظ روابط و انجام کار در محل کار یا مدرسه تأثیر می گذارد.

انواع اختلال دوقطبی:

انواع مختلفی از اختلال دوقطبی وجود دارد، از جمله:

اختلال دوقطبی I: این نوع با حداقل یک دوره شیدایی، با یا بدون دوره افسردگی مشخص می شود. دوره های شیدایی شدید هستند و می توانند باعث اختلال قابل توجه در عملکرد روزانه شوند.

اختلال دوقطبی II: این نوع با حداقل یک دوره افسردگی اساسی و حداقل یک دوره هیپومانیک مشخص می شود، اما هیچ دوره شیدایی کامل وجود ندارد. دوره های هیپومانیک شدت کمتری نسبت به دوره های شیدایی دارد، اما همچنان باعث تغییرات قابل توجهی در خلق و خو و رفتار می شود.

اختلال سیکلوتیمیک: این نوع خفیف‌تر اختلال دوقطبی است که با دوره‌های متعدد هیپومانیا و دوره‌های کمتر افسردگی که معیارهای یک دوره افسردگی اساسی را برآورده نمی‌کنند، مشخص می‌شود. علائم اختلال سیکلوتایمیک کمتر از علائم اختلال دوقطبی I یا II است، اما همچنان می تواند منجر به پریشانی قابل توجه و اختلال عملکردی شود.

علائم اختلال دوقطبی:

علائم اختلال دوقطبی بسته به مرحله بیماری می تواند متفاوت باشد، اما معمولاً شامل موارد زیر است:

اپیزود شیدایی: در طول یک دوره شیدایی، یک فرد خلق و خوی افزایش یافته و گسترده، افزایش انرژی و کاهش نیاز به خواب را تجربه می کند. سایر علائم رایج عبارتند از تحریک پذیری، افکار مسابقه ای، تکانشگری، رفتار پرخطر، و باورهای بزرگ در مورد توانایی ها یا اهمیت خود.

اپیزود هیپومانیک: دوره هیپومانیک شکل کمتر شدید شیدایی است. علائم شامل افزایش انرژی، فعالیت و خلق و خو و همچنین کاهش نیاز به خواب است. با این حال، دوره های هیپومانیک برخلاف دوره های شیدایی، اختلال قابل توجهی در عملکرد روزانه ایجاد نمی کند.

اپیزود افسردگی عمده: در طول یک دوره افسردگی، فرد دچار ضعف مزاجی مداوم، از دست دادن علاقه به فعالیت هایی می شود که زمانی از آنها لذت می برد، احساس گناه یا بی ارزشی، مشکل در تمرکز، و تغییر در اشتها یا الگوهای خواب. افکار یا رفتارهای خودکشی نیز ممکن است در موارد شدید رخ دهد.

تفاوت بین علائم در مردان و زنان:

در حالی که علائم اصلی اختلال دوقطبی در مردان و زنان یکسان است، تفاوت هایی در نحوه بروز بیماری و علائم خاص تجربه شده وجود دارد. به عنوان مثال، زنان مبتلا به اختلال دوقطبی بیشتر احتمال دارد دوچرخه سواری سریع (چهار یا بیشتر در سال)، دوره های مختلط (تجربه همزمان علائم شیدایی و افسردگی) و دوره های افسردگی با ویژگی های غیر معمول (مانند پرخوابی، پرخوری و ...) را تجربه کنند. افزایش وزن). از سوی دیگر، مردان تمایل به دوره های شیدایی بیشتر و افسردگی کمتری دارند و علائم آنها ممکن است شدیدتر باشد.

اختلال دوقطبی در کودکان و نوجوانان:

اختلال دوقطبی می تواند کودکان و نوجوانان را نیز درگیر کند، اگرچه در این گروه سنی کمتر دیده می شود. علائم در افراد جوان ممکن است با علائم بزرگسالان متفاوت باشد و تشخیص آنها دشوارتر است. در کودکان، دوره‌های شیدایی می‌تواند به‌عنوان تحریک‌پذیری به جای سرخوشی ظاهر شود و همچنین ممکن است افزایش انرژی، پرحرفی و مشکل در تمرکز را تجربه کنند. در نوجوانان، نوسانات خلقی، تحریک پذیری و رفتارهای پرخطر از علائم شایع هستند. تشخیص و درمان زود هنگام برای کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال دوقطبی حیاتی است، زیرا بیماری درمان نشده می تواند منجر به عملکرد ضعیف تحصیلی، مصرف مواد و سایر پیامدهای منفی شود.

درمان اختلال دوقطبی:

درمان اختلال دوقطبی معمولاً شامل ترکیبی از داروها، روان درمانی و تغییرات سبک زندگی است. رایج‌ترین داروهایی که برای درمان اختلال دوقطبی استفاده می‌شوند، تثبیت‌کننده‌های خلقی مانند لیتیوم، والپروات و لاموتریژین هستند. داروهای ضد روان پریشی و داروهای ضد افسردگی نیز ممکن است در موارد خاصی استفاده شوند. روان درمانی، از جمله درمان شناختی-رفتاری (CBT) و ریتم درمانی بین فردی و اجتماعی (IPSRT)، می تواند به افراد کمک کند تا یاد بگیرند علائم خود را مدیریت کنند، روابط را بهبود بخشند و راهبردهای مقابله ای بهتری را توسعه دهند. تغییرات سبک زندگی مانند حفظ برنامه خواب منظم، انجام ورزش منظم و کاهش استرس نیز می تواند در مدیریت علائم اختلال دوقطبی نقش داشته باشد.

در نتیجه، اختلال دوقطبی یک وضعیت سلامت روان پیچیده است که نیاز به تشخیص زودهنگام و درمان جامع دارد. با درک انواع اختلال دوقطبی، شناخت علائم و جستجوی درمان مناسب، افراد مبتلا به اختلال دوقطبی می توانند زندگی کاملی داشته باشند.

دلایل زردی ناخن پا
زردی ناخن پا می تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله عفونت های قارچی، استفاده بیش از حد از لاک ناخن و برخی شرایط پزشکی باشد. برخی از علل رایج عبارتند از:

عفونت قارچی: شایع ترین علت زردی ناخن های پا، عفونت قارچی به نام اونیکومیکوزیس است که می تواند تحریک کننده یا دردناک باشد. قارچ ها می توانند وارد ناخن های پا شده و از طریق شکاف های کوچک یا شکاف در صفحه ناخن باعث عفونت شوند. افرادی که گردش خون ضعیفی دارند، مانند افراد مبتلا به دیابت، بیشتر مستعد ابتلا به عفونت های قارچی هستند.

استفاده بیش از حد از لاک ناخن: ناخن های زرد پا نیز می تواند در اثر استفاده بیش از حد از لاک ناخن ایجاد شود که می تواند باعث تغییر رنگ و لک شود. رنگ‌های موجود در لاک‌های تیره می‌توانند لکه‌ای مایل به زرد روی ناخن‌ها باقی بگذارند و اگر به رنگ‌های روشن‌تر بروید، احتمال کمتری وجود دارد.

شرایط پزشکی: برخی شرایط پزشکی مانند سل، شرایط تیروئید، دیابت، سینوزیت و زردی می‌توانند باعث زرد شدن ناخن‌های پا شوند. در چنین مواردی، رنگ زرد ممکن است با علائم دیگری همراه باشد.

افزایش سن: با افزایش سن افراد، رنگ، ضخامت و شکل ناخن‌هایشان تغییر می‌کند و ممکن است رنگ زرد بیشتری پیدا کنند.

درمان زردی ناخن پا
درمان زردی ناخن پا به علت اصلی آن بستگی دارد. برخی از درمان های ممکن عبارتند از:

داروهای ضد قارچ خوراکی یا موضعی: برای عفونت‌های قارچی، درمان معمولاً شامل داروهای ضد قارچی است که می‌توانند به صورت خوراکی یا موضعی مصرف شوند. دوره‌های درمان عفونت‌های قارچی می‌تواند طولانی باشد و برخی از دوره‌های درمان دارویی تا یک سال طول بکشد.

تنظیم لاک ناخن: اگر علت استفاده بیش از حد از لاک ناخن باشد، قطع استفاده از لاک ناخن برای حداقل یک هفته باعث می شود که ناخن به حالت عادی بازگردد. اگر رنگ‌های تیره‌تری از لاک ناخن را ترجیح می‌دهید، برای کاهش خطر لک، رنگ‌های روشن‌تر را انتخاب کنید.

رسیدگی به شرایط پزشکی زمینه ای: درمان بیماری زمینه ای مانند دیابت یا مشکلات تیروئید می تواند به بهبود سلامت ناخن ها و جلوگیری از زرد شدن ناخن های پا کمک کند.

بهداشت خوب پا: رعایت بهداشت پا، تمیز نگه داشتن انگشتان پا و درمان هر گونه بیماری زمینه ای ممکن است به جلوگیری از زرد شدن ناخن های پا کمک کند.

نقش سن در زردی ناخن پا
افزایش سن می تواند دلیل طبیعی زردی ناخن های پا و دست باشد. با افزایش سن افراد، رنگ، ضخامت و شکل ناخن‌هایشان تغییر می‌کند و ممکن است رنگ زرد بیشتری پیدا کنند. به همین دلیل ضروری است که به طور منظم ناخن های خود را برای هر گونه تغییر زیر نظر داشته باشید، به خصوص اگر مشکلات دیگری مانند ترشح، درد یا تورم دارید.

مشکلات پوستی و زردی ناخن ها
مشکلات پوستی مانند پسوریازیس می تواند ناخن های پا را تحت تاثیر قرار دهد و باعث تغییر رنگ مایل به زرد شود. در چنین مواردی، مشورت با پزشک برای تشخیص و برنامه درمانی مناسب بسیار مهم است. پزشکان با جمع آوری و تجزیه و تحلیل نمونه ناخن و سایر قارچ ها می توانند علت زردی ناخن های پا را بهتر تشخیص دهند.

برای جلوگیری از زرد شدن ناخن‌های پا در اثر عفونت، رعایت بهداشت، پوشیدن جوراب‌های جاذب عرق و پوشیدن کفش در مناطقی که ممکن است با قارچ ناخن تماس داشته باشید، ضروری است. اگر مطمئن نیستید که آیا قارچ ناخن پا دارید، با پزشک خود مشورت کنید، که می تواند نمونه کوچکی از ناخن شما را برای آزمایش به آزمایشگاه بفرستد.